Mieren

Mieren en mensen

Mieren kunnen zowel nuttig als schadelijk zijn voor de mens! Sommige mieren zijn bijvoorbeeld nuttig voor het bestuiven van gewassen en het beheersen van plagen. Terwijl andere soorten onze voedselbronnen juist beschadigen en ziekten verspreiden.

Soorten mieren in Nederland

In Nederland zijn inmiddels meer dan 50 soorten mieren te vinden. 
De behaarde bosmier (Formica rufa) en de glanzende houtmier (Lasius Fuliginosus) behoren tot de bekendste en meest voorkomende mierensoorten in Nederland die vooral in de bossen voorkomen. De gele weidemier (Lasius Flavus) is een soort die vooral in grasland is te vinden en tot slot kennen we nog de gewone steekmier (Myrmica rubra) en de wegmier (Lasius niger) als veel voorkomende mierensoorten in ons land. 

De samenwerking tussen mieren en bladluis

Mieren en bladluizen hebben een opmerkelijke relatie die vaak als een vorm van symbiose wordt beschouwd. Mieren zijn namelijk dol op de honingdauw die bladluizen uitscheiden. Honingdauw is een zoete, stroperige substantie die rijk is aan suikers. Mieren melken de bladluizen door met hun antennes op het achterlijk van de bladluis te tikken, waardoor deze kleine druppeltjes honingdauw afgeven. Deze honingdauw wordt door de mier gedronken maar ook meegenomen naar het nest. 

In ruil voor deze lekkernij beschermt de mier de bladluis tegen natuurlijke vijanden, zoals het lieveheersbeestje en de gaasvlieg. Ze kunnen de luizen zelfs beschermen tegen weersomstandigheden door deze met hun lijf te bedekken.

Toch is de relatie tussen mieren en bladluizen niet altijd in balans. Zeker wanneer de mier besluit teveel honingdauw af te tappen waardoor de bladluis sterft.

Schade door mieren en bladluizen

Honingdauw lijkt zo op het eerste gezicht misschien onschadelijk, maar kan toch grote negatieve gevolgen hebben voor de plant.

1. Aangroei van schimmels: Honingdauw is een ideale voedingsbodem voor schimmels, zoals roetdauwschimmel. Deze schimmel vormt een zwarte laag op de bladeren van de plant, waardoor de fotosynthese wordt belemmerd. In ernstige gevallen kan de plant hierdoor zelfs afsterven.
2. Verzwakking van de plant: De kleverige laag honingdauw kan de kleine poriën (stomata) op de bladeren van de plant verstoppen. Hierdoor kan de plant minder goed water en CO2 opnemen, wat leidt tot verzwakking. 
3. Aantrekken van andere plaaginsecten: De zoete geur van honingdauw trekt niet allen mieren maar ook wespen en andere bladluizen aan. Doordat mieren de bladluizen beschermen in ruil voor de honingdauw, kan dit ervoor zorgen dat de plaag snel toeneemt. 
4. Verminderde sierwaarde: De plekkerige laag honingdauw kan de bladeren van de plant bevuilen en er onaantrekkelijk uit doen zien.

Bestrijden van mieren en voorkomen van bladluis overlast

Wanneer je aan de slag gaat met het bestrijden van mieren pak je ook indirect de bladluis plaag aan. Doordat de bladluizen niet meer worden beschermt door de mieren zijn ze een lekkernij voor lieveheersbeestjes. De mieren kun je het best op een ecologische en vriendelijke manier bestrijden door de inzet van aaltjes, de zogenaamde Steinernema feltiae aaltjes. De aaltjes werken effectief tegen het bestrijden van mieren. Doordat de aaltjes de larven en eitjes van de mieren binnendringen en vervolgens de gastheer vanbinnen uit doden.