Teken kleine beestjes met grote gevolgen

(22-07-2024)

Teken zijn kleine beestjes die grote gevolgen kunnen hebben voor de gezondheid. Het is daarom belangrijk om je te informeren over tekenbeten en hoe je jezelf als hovenier en groenvoorziener kunt beschermen tegen de gevolgen van een tekenbeet. Tenslotte is voorkomen altijd beter dan genezen.

Algemeen

Teken zijn spinachtige parasieten die in Nederland vooral in de periode van maart tot oktober actief zijn. Ze leven in begroeiing zoals bos, heide en duinen en voeden zich met het bloed van zoogdieren en vogels. Helaas kunnen teken tijdens het voeden ook de ziekte van Lyme en andere nare ziekten overbrengen op mensen.

Teken behoren tot de klasse Arachnida, ook wel spinachtigen. Dit betekend dat ze nauw verwant zijn aan spinnen, schorpioenen en hooiwagens.

Hoe herken je een teek?

Teken zijn klein, meestal niet groter dan een speldenknop. In Nederland komen de volgende tekensoorten het meest voor:

Schapenteek (lxodes ricinus): Dit is de meest voorkomende teek in Nederland, die de ziekte van Lyme kan overbrengen.
Hondenteek (Dermacentor reticulatus): Kan de tekencefalitis (TBE) virus overbrengen.
Bosluis (Ixodes inopinatus): Deze teek kan !-koorts overbrengen.

Een teek die op je huid zit, is niet altijd direct besmettelijk. De kans op besmetting met een ziekte van Lyme neemt toe hoe langer de teek zich vast heeft gezet in de huid.

De levensstadia van een teek

Een teek heeft vier levensstadia:

Ei: Teken leggen eitjes in de strooisels van bossen en andere begroeiing.
Larve: De larve is heel klein en voedt zich met het bloed van kleine zoogdieren of vogels.
Nimf: De nimf is groter dan de larve en voedt zich met het bloed van grotere zoogdieren en vogels.
Volwassen teek: De volwassen teek voedt zich met het bloed van zoogdieren, zoals mensen, honden en herten. Na de voedering legt het vrouwtje eitjes en sterft zij.

Hoe wordt de ziekte van Lyme veroorzaakt?

De ziekte van Lyme wordt veroorzaakt door de bacterie Borrelia burgdorferi. Deze bacterie kan worden overgebracht door een beet van een besmette teek. De symptomen van Lyme kunnen heel divers zijn, zoals koorts, hoofdpijn, spierpijn en een rode vlek op de huid (erythema migrans). In sommige gevallen kan Lyme zelfs leiden tot ernstige gezondheidsproblemen, zoals ernstige gewrichtsklachten, hartproblemen of neurologische problemen.

Teken beten voorkomen en teken bestrijden met aaltjes

Naast de bekende methodes om teken te bestrijden, zoals het gebruik van teken werende middelen en het controleren op teken na een bezoek aan de natuur, is er ook nog een natuurlijke manier voor het bestrijden van teken. Dit kan door de inzet van aaltjes tegen teken ook wel het carpocapsae systeem genoemd. Het carpocapsae systeem is een nematoden product op basis van aaltjes die parasiteren op tekenlarven en -poppen. De aaltjes worden in de tuin of op andere plaatsen waar de teken voorkomen uitgezet. Ze dringen vervolgens de tekenlarven of -poppen binnen en doden deze van binnen uit. Meer informatie over het bestrijden van teken met aaltjes vind je hier.

Voor meer informatie over teken en tekenbeten verwijzen wij naar:

Tekenbeten | RIVM